Çeviride anlama müdahale
Thread poster: Ali Bayraktar
Ali Bayraktar
Ali Bayraktar  Identity Verified
Türkiye
Member (2007)
English to Turkish
+ ...
Aug 28, 2017

Geçen bir kontrol işinin hakemliğini yapmam istendi.
Proofreader metindeki bazı ifadelere dini açıdan sakınca görüp olumsuz puan vermiş.
Mesela create fiili ve türetilen karşılıklarını sakıncalı bulmuş.
İki taraf arasındaki tartışma büyüyünce benden bir bakmam istendi karşılıklı yorum savaşlarına.
Çevirmeni haklı buldum.
Proofreader'ın da yetersiz olduğunu, işine duygu ve inançlarını karıştırdığını ve dini metinlerde ç
... See more
Geçen bir kontrol işinin hakemliğini yapmam istendi.
Proofreader metindeki bazı ifadelere dini açıdan sakınca görüp olumsuz puan vermiş.
Mesela create fiili ve türetilen karşılıklarını sakıncalı bulmuş.
İki taraf arasındaki tartışma büyüyünce benden bir bakmam istendi karşılıklı yorum savaşlarına.
Çevirmeni haklı buldum.
Proofreader'ın da yetersiz olduğunu, işine duygu ve inançlarını karıştırdığını ve dini metinlerde çalışmasının onun için daha iyi olacağını söyledim.

Bu konudan hareketle, böyle bir yaklaşımı tartışmalıyız diye düşündüm.

Siz bu tür konularda ne düşünüyorsunuz?

Anlamlar inançlara ve hassasiyetlere göre eğilip bükülmeli midir?

Böyle şeylerle karşılaşanınız oldu mu?

Saygılar,

M. Ali


Not: Bu olayın taraflarından birisi burada ise, gizliliği ve tarafları ortaya çıkarmadan paylaşsın lütfen görüşlerini.
Dışarıdan birisiymiş gibi. Konu olayın kendisi değil zaten. Konu bu yaklaşım tarzı.

[Edited at 2017-08-28 10:04 GMT]
Collapse


 
Ayşe Kıvılcım Karazor
Ayşe Kıvılcım Karazor  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
Member (2009)
English to Turkish
Bence... Aug 28, 2017

Editör etik değerlerine uygun görmüyorsa işi reddedebilir ancak kelimelerin anlamıyla oynayamaz. Orijinal metin "yaratmak" fiilini bir insan/makine/doğa tarafından gerçekleştirilen bir eylem olarak kullanmışsa çevirmen de editör de buna uymak zorundadır. Hedef kitlenin hassasiyetlerini gözetmek geldi bir an aklıma ancak öyle bir hedef kitleye yazılacak metinde de zaten kullanım şekli bellidir.

Tüm evreni yarattığını varsaydığım bir gücün, "yaratmak" ke
... See more
Editör etik değerlerine uygun görmüyorsa işi reddedebilir ancak kelimelerin anlamıyla oynayamaz. Orijinal metin "yaratmak" fiilini bir insan/makine/doğa tarafından gerçekleştirilen bir eylem olarak kullanmışsa çevirmen de editör de buna uymak zorundadır. Hedef kitlenin hassasiyetlerini gözetmek geldi bir an aklıma ancak öyle bir hedef kitleye yazılacak metinde de zaten kullanım şekli bellidir.

Tüm evreni yarattığını varsaydığım bir gücün, "yaratmak" kelimesinin nerede nasıl kullanıldığını anlamayıp bunun için ceza vereceğini de sanmıyorum şahsen:)
Collapse


 
Ali Bayraktar
Ali Bayraktar  Identity Verified
Türkiye
Member (2007)
English to Turkish
+ ...
TOPIC STARTER
Benzer düşünüyoruz Aug 28, 2017

Ayşe Kıvılcım Karazor wrote:

Editör etik değerlerine uygun görmüyorsa işi reddedebilir ancak kelimelerin anlamıyla oynayamaz. Orijinal metin "yaratmak" fiilini bir insan/makine/doğa tarafından gerçekleştirilen bir eylem olarak kullanmışsa çevirmen de editör de buna uymak zorundadır. Hedef kitlenin hassasiyetlerini gözetmek geldi bir an aklıma ancak öyle bir hedef kitleye yazılacak metinde de zaten kullanım şekli bellidir.

Tüm evreni yarattığını varsaydığım bir gücün, "yaratmak" kelimesinin nerede nasıl kullanıldığını anlamayıp bunun için ceza vereceğini de sanmıyorum şahsen:)


Merhaba Ayşe Hanım,
Hemen hemen benzer düşünüyoruz.
Bir bakıma bu başlığı da benim görmediğim açılardan da yaklaşım olup olmadığını görmek için yaptım.
İnsan her şeyi iyi bilemez.

Teşekkürler yorumunuz için

İyi çalışmalar,

M. Ali


 
Emin Arı
Emin Arı  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
English to Turkish
+ ...
aslolan okuyucudur Aug 29, 2017

Eğer çevirmen ve proofreader profesyonel olsaydı, bu sorunun çözümü kolay olurdu.

Çevirinin hedef kitlesi kimdir? Eğer çevirinin hedef kitlesi yaratmak kelimesinden rahatsız olacak bir grup insan ise proofreader'in yaptığı doğru. Aksi takdirde çeviriye karışılamaz.

Yok değilse, proofreader'ın yaptığı halt etmektir.

Profesyonel demek, kendi duygularını işe karıştırmadan işini hakkıyla yapan kişi demektir.


 
Ali Bayraktar
Ali Bayraktar  Identity Verified
Türkiye
Member (2007)
English to Turkish
+ ...
TOPIC STARTER
Bazen kantarın topuzunu kaçırabiliyorlar Aug 29, 2017

Emin Arı wrote:

Eğer çevirmen ve proofreader profesyonel olsaydı, bu sorunun çözümü kolay olurdu.

Çevirinin hedef kitlesi kimdir? Eğer çevirinin hedef kitlesi yaratmak kelimesinden rahatsız olacak bir grup insan ise proofreader'in yaptığı doğru. Aksi takdirde çeviriye karışılamaz.

Yok değilse, proofreader'ın yaptığı halt etmektir.

Profesyonel demek, kendi duygularını işe karıştırmadan işini hakkıyla yapan kişi demektir.


Merhaba Emin Bey,

Aslında çevirmeni anlıyorum.
Öncelerden çok başıma geliyordu, benim de yapmışlığım vardır.
Proofreader'ın görevi metindeki sanat ve iskelete dokunmamak aslında.
Yani kelime diziliş hatası, yazım hatası, çeviri hatasına bakmalı.
Ama bazen kantarın topuzunu kaçırıp sanata ve tarza müdahale ediyorlar.
Şimdi burada çevirmen kendi namusu gibi algılarsa bunu geri adım atmaz.
Proofreader da bezer düşünürse o da geri adım atmaz.

Ben mesela yazım, çeviri veya kelime dizilişiyle ilgili her şeyi kabul etmişimdir çevirilerimde.
Ama tarz ve sanata müdahaleyi hiç kabul etmem.
Çünkü elinde hazır metin olan birisinin futbol maçı bittikten sonra ileri geri konuşan yorumcular gibi konuşup yapabileceği milyonlarca şey olur. Bunu da hiç etik bulmam. Hep reddederim mesela sanat ve tarza müdaheleyi.

Burada proofreader kontrolün ötesine geçmiş, inancından dolayı geçmesi gerektiğini hissetmiş.
Ben öyle düşündüm yani.

Okuyucu kitlesi dini değil, tabi okuyuculaırn dinlerini tek tek bilemem.
Bilişim sektörü, uygulamalar.

Görüşleriniz için teşekkürler,

İyi çalışmalar,

M. Ali

[Edited at 2017-08-29 09:24 GMT]


 
Adnan Özdemir
Adnan Özdemir  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
Member (2007)
German to Turkish
+ ...
yaratmak Aug 29, 2017

Hayatın içinden 2 örmek de ben vereyim:

1) "Yaratırız ağabey, yeter ki sen iste" (amcam, babama derdi)

2) "Adam yaratırız diyor haşa, yaratmak Allaha mahsus" (aynı sokakta oturduğum cami hocası ile laflarken duydum geçenlerde.)

Bu hoca kedileri seven bir din görevlisi, onun için üstelemedim, üstelesem de değiştiremezdim... Daha yüksek eğitimli yakınım ilahıyatçılarla pekçok konuyu, kavramı, sözcüğü tartışmışımdır. Zınd
... See more
Hayatın içinden 2 örmek de ben vereyim:

1) "Yaratırız ağabey, yeter ki sen iste" (amcam, babama derdi)

2) "Adam yaratırız diyor haşa, yaratmak Allaha mahsus" (aynı sokakta oturduğum cami hocası ile laflarken duydum geçenlerde.)

Bu hoca kedileri seven bir din görevlisi, onun için üstelemedim, üstelesem de değiştiremezdim... Daha yüksek eğitimli yakınım ilahıyatçılarla pekçok konuyu, kavramı, sözcüğü tartışmışımdır. Zındık filan ilan edilmedim hiç.

Bu tür durumlarda en azından TDK'den yardım alınabilir. TDK'nın bilmediği çok şey de var ayrıca...
------
yaratmak
-i, din b. (***)
1. -i, din b. (***) Allah, olmayan bir şeyi var etmek
"Allah, mutlaka dünyayı kullarına sevdirmek için baharı yaratmış olacaktı." - Ö. Seyfettin
2. nsz Zekâ, düşünce ve hayal gücünden yararlanarak o zamana kadar görülmeyen yeni bir şey ortaya koymak, yapmak
"Bir cazibe yaratmak için ne yapmalı diye düşünüyorduk." - F. R. Atay
3. nsz Olmasına, ortaya çıkmasına yol açmak, sebep olmak
"Bu haber sinirli bir hava yarattı. Yangın büyük tehlike yarattı."
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=YARATMAK
------

İnsan da yaratmasaydı... düşünün nerelerde olurduk Sofu bir tercüman da bu tür şeyleri görebilmeli.

Dil fetvam: Fazla sofuluk ve sofuculuk dile zarar verir.

Yaratmak
Ufuk turu: https://eksisozluk.com/yaratmak--57454

Gogıla "yaratmak ne demek" diye sordum: https://www.google.com.tr/search?q=yaratmak%20ne%20demek&ei=GkqlWfjHFoH0ariEn6AI&start=50&sa=N&biw=1536&bih=779

[Edited at 2017-08-29 11:07 GMT]
Collapse


 
Ali Bayraktar
Ali Bayraktar  Identity Verified
Türkiye
Member (2007)
English to Turkish
+ ...
TOPIC STARTER
Teşekkürler Aug 29, 2017

Adnan Özdemir wrote:

Hayatın içinden 2 örmek de ben vereyim:

1) "Yaratırız ağabey, yeter ki sen iste" (amcam, babama derdi)

2) "Adam yaratırız diyor haşa, yaratmak Allaha mahsus" (aynı sokakta oturduğum cami hocası ile laflarkan dıydum geçenlerde).

Bu hoca kedileri seven bir din görevlisi, onun için üstelemedim, üstelesem de değiştiremezdim... Daha yüksek eğitimli yakınım ilahıyatçılarla pekçok konuyu, kavramı, sözcüğü tartışmışımdır. Zındık filan ilan edilmedim hiç.

Bu tür durumlarda en azından TDK'den yardım alınabilir. TDK'nın bilmediği çok şey de var ayrıca...
---
yaratmak
-i, din b. (***)
1. -i, din b. (***) Allah, olmayan bir şeyi var etmek
"Allah, mutlaka dünyayı kullarına sevdirmek için baharı yaratmış olacaktı." - Ö. Seyfettin
2. nsz Zekâ, düşünce ve hayal gücünden yararlanarak o zamana kadar görülmeyen yeni bir şey ortaya koymak, yapmak
"Bir cazibe yaratmak için ne yapmalı diye düşünüyorduk." - F. R. Atay
3. nsz Olmasına, ortaya çıkmasına yol açmak, sebep olmak
"Bu haber sinirli bir hava yarattı. Yangın büyük tehlike yarattı."
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=YARATMAK
---
İnsan da yaratmasaydı... düşünün nerelerde olurduk Sofu bir tercüman da bu tür şeyleri görebilmeli.

Dil fetvam: Fazla sofuculuk dile zarar verir.


Merhaba Adnan Bey,

Teşekkürler değerli yorumunuz için.
Faydalı bakış açısı çeşitliliği sağlıyor.

İyi çalışmalar dilerim,

M. Ali


 
Emin Arı
Emin Arı  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
English to Turkish
+ ...
proofreader olmak veya olmamak Aug 30, 2017

Çoğu metin düzeltmesi, düzeltmek için yapılan düzeltmeler oluyor.

Bir örnek vereyim.

Bir şirkete yaptığım çeviride "rekabet yasasını" "rekabet hukuku" olarak değiştirdiler.

Eh, müşteri haklıdır dedim ve o şekilde değiştirdim.

Aynı müşteriden gelen bir sonraki benzer bir çeviride, bu sefer "rekabet hukukunu", "rekabet yasası" olarak değiştirmişler.

Düzeltmeleri yapan uluslararası bir şirketin Türk
... See more
Çoğu metin düzeltmesi, düzeltmek için yapılan düzeltmeler oluyor.

Bir örnek vereyim.

Bir şirkete yaptığım çeviride "rekabet yasasını" "rekabet hukuku" olarak değiştirdiler.

Eh, müşteri haklıdır dedim ve o şekilde değiştirdim.

Aynı müşteriden gelen bir sonraki benzer bir çeviride, bu sefer "rekabet hukukunu", "rekabet yasası" olarak değiştirmişler.

Düzeltmeleri yapan uluslararası bir şirketin Türkiye temsilciliğindeki bir kişi. Kim olduğunu bilmiyorum.

Laf olsun, torba dolsun diye yapılan o kadar çok proofreading gördüm ki... İnsanlar hala editing (düzenleme) ile, proofing arasındaki farkı bilmiyor. Sırf "inceledim, okudum" diye o kadar absürt değişiklikler yapıyorlar ki.
Collapse


 
Adnan Özdemir
Adnan Özdemir  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
Member (2007)
German to Turkish
+ ...
Ne desek Aug 30, 2017

1) Soru ekleriyle oynamalar
2) Eşanlamlı sözcükleri değiştirme çabaları
3) Kurulan cümleyi, yeniden kurmalar
4) Yapılan çeviriye toptan bok atmalar
5) BayBayan yapılan çeviriyi "düzeltirken" şöyle demiş bir keresinde: "Ben olsaydım bu çeviriyi sanat eseri gibi yaratırdım" (ben üçüncü gözdüm)
6) Bir keresinde dayanamadım ve müşteriye "çok güzel düzülmüş çevirim, pek beğendim, olduğu gibi gönderin son müşterinize" dedim.
... See more
1) Soru ekleriyle oynamalar
2) Eşanlamlı sözcükleri değiştirme çabaları
3) Kurulan cümleyi, yeniden kurmalar
4) Yapılan çeviriye toptan bok atmalar
5) BayBayan yapılan çeviriyi "düzeltirken" şöyle demiş bir keresinde: "Ben olsaydım bu çeviriyi sanat eseri gibi yaratırdım" (ben üçüncü gözdüm)
6) Bir keresinde dayanamadım ve müşteriye "çok güzel düzülmüş çevirim, pek beğendim, olduğu gibi gönderin son müşterinize" dedim.
7) Adına ne derseniz deyin yapılan iş; çeviriyi yapanı kötüleme, müşteriyi kapmaya çalışma, onu alma beni al aracına dönüştürülmemeli. (Dönüşü var unutmayın)

İyi proofreader/ gözden geçirici / düzeltici -adına ne derseniz deyin:
-Kabul edilebilir bir çeviride "yapılabilecek minimum müdahaleyi yapmaya çalışandır".
-Kabul edilemez çeviride durumu müşteriye başlarda bildirendir.
-Türkçeyi, bu işi yapabilecek kadar öğrenmeye çalışandır.
-Gerektiği yerde makasını ustaca kullanandır.

"Çok güzel çevrilmiş, sadece 1-2 unutkanlığı, dikkatsizliği düzelttim, mükemmel bir iş çıkarılmış" da diyebilmelidir.
Hatta "elimi kımıldatamadım, çok mükemmel" dediğim işler de oldu fazlasıyla.


"Yaratmaktan" buralara geldik. Yaratmak güzeldir, yumurtlamak insana yakışmaz.

Düzgün düzeltenler de var. Çeviren hata yapıyorsa, düzelten de yapıyordur. Dikkatli olunsun.
(Dönüşü var unutulmasın)




[Edited at 2017-08-30 11:19 GMT]
Collapse


 
Emin Arı
Emin Arı  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
English to Turkish
+ ...
proofing ve editing Sep 1, 2017

Hala proofing ve editingin anlamları üzerinde bir kafa karışıklığı var.

(proofing ve editing diyerek biraz plaza diline kaçtım ama olsun).

Proofingde, "al bu metne bak, yazım hatası, belirgin cümle bozukluğu veya terminoloji hatası varsa düzelt; ama çevirmenin yoğurt yiyişine karışma. Biz çevirmene güveniyoruz, ama insanlık hali ufak tefek hatalar yapmıştır. Bir bakıver." denir.

Editingde ise, "al bu metni incele, istediğin gibi
... See more
Hala proofing ve editingin anlamları üzerinde bir kafa karışıklığı var.

(proofing ve editing diyerek biraz plaza diline kaçtım ama olsun).

Proofingde, "al bu metne bak, yazım hatası, belirgin cümle bozukluğu veya terminoloji hatası varsa düzelt; ama çevirmenin yoğurt yiyişine karışma. Biz çevirmene güveniyoruz, ama insanlık hali ufak tefek hatalar yapmıştır. Bir bakıver." denir.

Editingde ise, "al bu metni incele, istediğin gibi kes, biç yapıştır ve bize nihai bir metin hazırla. Eti senin kemiği bizim" denir.

Yaratmak kelimesine gelince; "yaratmak Allah'a mahsustur" diyebilirsin, buna inanabilirsin, ama kimseye inancının öyle veya böyle dayatamazsın. Kusura bakma kardeşim, istediğin gibi inan, istediğin gibi ibadet et, buraya kadar herşey güzel. Ama iş bir şekilde dayatmaya gelirse, portakal orda kal! Ben senin inancına saygı duyuyorsam, sen de benim dünya görüşüme saygı duyacaksın. Yaptığının, şort giyen bir kadına şiddet uygulanmasından hiçbir farkı yok. Bu yüzden ben olsaydım, buraya yazılması hoş olmayacak bazı kelimelerle redderdim.

BÜTÜN PROZ AİLESİNİN BAYRAMINI KUTLARIM.
Collapse


 
Adnan Özdemir
Adnan Özdemir  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:36
Member (2007)
German to Turkish
+ ...
teşekkür Sep 1, 2017

Emin Arı wrote:

Hala proofing ve editingin anlamları üzerinde bir kafa karışıklığı var.

(proofing ve editing diyerek biraz plaza diline kaçtım ama olsun).

Proofingde, "al bu metne bak, yazım hatası, belirgin cümle bozukluğu veya terminoloji hatası varsa düzelt; ama çevirmenin yoğurt yiyişine karışma. Biz çevirmene güveniyoruz, ama insanlık hali ufak tefek hatalar yapmıştır. Bir bakıver." denir.

Editingde ise, "al bu metni incele, istediğin gibi kes, biç yapıştır ve bize nihai bir metin hazırla. Eti senin kemiği bizim" denir.


Emin Ağabey merhaba,

Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim.

Uygulamada, müşterilerin de kafası karışık. Açıkladığınız şekilde çalışan/talepte bulunan kaç müşteri var bilemiyorum...

Sorunun özü; nerede duracağını, neye müdahale edeceğini bilmeyenlerdir. Bilse bile kirli, çıkarcı, kurnazca davrananlardır, kanaatimce.


 


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:


You can also contact site staff by submitting a support request »

Çeviride anlama müdahale


Translation news in Türkiye





Trados Business Manager Lite
Create customer quotes and invoices from within Trados Studio

Trados Business Manager Lite helps to simplify and speed up some of the daily tasks, such as invoicing and reporting, associated with running your freelance translation business.

More info »
TM-Town
Manage your TMs and Terms ... and boost your translation business

Are you ready for something fresh in the industry? TM-Town is a unique new site for you -- the freelance translator -- to store, manage and share translation memories (TMs) and glossaries...and potentially meet new clients on the basis of your prior work.

More info »